Hướng Dẫn Chọn Lựa Và Sử Dụng Lớp Nền Cho Hồ Cá

Lớp nền (substrate) trong hồ cá là lớp vật liệu được đặt dưới đáy hồ. Nó có thể là sỏi, cát, đá nham thạch hoặc các chất nền chuyên dụng khác. Trong thú chơi thủy sinh, chúng ta thường thấy một số loại phổ biến như:

Cát
Sỏi thông thường
Lớp nền cho cây thủy sinh
San hô nghiền (Crushed Coral)

Mỗi loại đều có đặc tính riêng, ảnh hưởng đến môi trường nước và sự phát triển của sinh vật trong hồ.

1.Lớp Nền Trơ Là Gì?

Cát được dùng làm nền cho hồ cá rất tốt

Lớp nền trơ là loại không làm thay đổi các thông số nước như pH, độ cứng hay độ kiềm. Chúng cũng không cung cấp chất dinh dưỡng cho cây. Nếu chọn loại này, bạn cần cân nhắc đến nhu cầu của động vật sống trong hồ. Ví dụ:

Cá vàng có thể bị hóc khi nuốt phải sỏi quá lớn.
Cát mịn là lựa chọn lý tưởng cho các loài thích đào bới như cá chuột Cory, cá dĩa, Apistogramma, hoặc Geophagus (Earth Eaters).

Ngoài ra, khi chọn nền, chúng ta cũng cần xem xét yếu tố thẩm mỹ và sở thích cá nhân.

2. Lớp Nền Có Chứa Phụ Gia (Active Substrate)

Phân nền thủy sinh gex đỏ chuyên dùng cho hồ tép do có PH thấp

Một số loại lớp nền được bổ sung vi khuẩn sống hoặc chất dinh dưỡng. Chúng có thể là:

Nền vi sinh: chứa vi khuẩn giúp ổn định môi trường hồ nhanh hơn.
Nền giàu dinh dưỡng: được tẩm sẵn phân bón, thích hợp cho hồ trồng cây thủy sinh.
Phân nền: có thể sử dụng đất trồng cây tự nhiên hoặc các loại nền chuyên dụng như Gex, Senda, ...Những loại này thường làm giảm pH do chứa nhiều chất hữu cơ.

Lớp nền giàu dinh dưỡng có thể phân hủy theo thời gian, ảnh hưởng đến thông số nước. Vì vậy, cần theo dõi và bảo trì thường xuyên.

3. Các Loại Lớp Nền Phổ Biến

3.1 Sỏi Thông Thường

Sỏi là lựa chọn phổ biến nhất vì dễ tìm, dễ sử dụng. Khi chọn sỏi, bạn nên ưu tiên loại có cạnh tròn thay vì loại sắc nhọn để tránh gây tổn thương cho cá.

Nhược điểm của sỏi nhuộm màu là lớp sơn có thể bong tróc theo thời gian, gây ảnh hưởng đến chất lượng nước.

3.2 Cát

Cát là loại nền rẻ tiền, có diện tích bề mặt lớn, thích hợp cho vi khuẩn có lợi phát triển. Tuy nhiên, nó có một số vấn đề như:

Dễ bị nén chặt, cản trở dòng nước và oxy đi qua lớp nền. Điều này có thể tạo ra vi khuẩn kỵ khí, sinh ra khí độc hại.
Khó trồng cây do rễ không thể bám chắc và khó hấp thụ dưỡng chất.

Khi dùng cát, nên tránh màu trắng sáng hoặc đen tuyền, vì chúng dễ bị bẩn và làm mất thẩm mỹ hồ cá.

3.3 San Hô Nghiền (Crushed Coral)

Vụn san hô cũng là nền rất đẹp được ưa chuộng

San hô nghiền có tác dụng tăng độ cứng và pH của nước, rất phù hợp với:

Cá cần nước kiềm như cá cichlid châu Phi.
Hồ nuôi tép ong, giúp ổn định pH.

Một lưu ý là san hô nghiền sẽ dần cạn kiệt tác dụng theo thời gian, thường cần thay mới sau khoảng 1 năm (nếu trộn với nền khác) hoặc 5-7 năm (nếu dùng toàn bộ bằng san hô nghiền).

3.4 Lớp Nền Cho Cây Thủy Sinh

Lớp nền chuyên dụng cho cây thủy sinh giúp cung cấp dinh dưỡng cho rễ và điều chỉnh pH nước. Tuy nhiên, do có chứa chất hữu cơ, nó có thể gây ra tình trạng:

Tăng lượng ammonia ban đầu, cần thời gian "cycle" trước khi thả cá.
Làm giảm pH theo thời gian, phù hợp cho các loài thích nước mềm như cá dĩa hoặc tép ong.